केन्द्र ३: कानूनी र सामाजिक मामिला नीति केन्द्र

बहुविषय समेट्ने यस नीतिअध्ययन केन्द्रका क्रियाकलापहरू यस केन्द्रअन्तर्गतका एकाइहरूलाई समेट्ने व्यापक विषयका नीति अनुसन्धान र संवादमा केन्द्रित रहेका छन्। आमनागरिकहरू सार्वजनिक नीतिप्रक्रियाको केन्द्रमा रहनुपर्दछ भन्ने मान्यतामा आधारित रही यस केन्द्रले कार्य गर्दछ। यस केन्द्रअन्तर्गत तीन इकाइहरू रहेका छन्:

३.१ कानुनी मामिला एकाइ

यस एकाइले संवैधानिक प्रावधान, राष्ट्रिय ऐनहरू, मानव अधिकारलगायतका विषयसँग सम्बन्धित नीति प्रक्रिया एवम् मार्गनिर्देशनसम्बन्धी अनुसन्धान गर्दछ। संघीय र सो भन्दा तल्लो तहका सरकारहरूकाबिच कानुनी र संवैधानिक अधिकारसँग सम्बन्धित सहयोग र समन्वय तथा उनीहरूबीच देखिने विवाद समाधानसम्बन्धी विविध विषयहरुमा अनुसन्धान र सार्वजनिक संवादजस्ता कार्यहरू यस समूहको कार्यादेशभित्र पर्दछन्।

३.२ शिक्षा नीति एकाइ

शिक्षा, शैक्षिक प्रणाली तथा नीति र तिनीहरुको अभ्यास, शिक्षाको राजनीतिक र सामाजिक आधार, शिक्षाको गुणस्तर, शिक्षामा सबैको पहुँच, समतामूलक र जीवनोपयोगी शिक्षा, शैक्षिक नवप्रवर्तन, शिक्षा र रोजगारी लगायतका शिक्षाका समग्र आयाम र विषयमा केन्द्रित भई यस नीति एकाइले नीति अध्ययन गर्ने गर्दछ ।

३.३ स्वास्थ्य नीति एकाइ

देशको समग्र स्वास्थ्य प्रणाली, सेवा, अभ्यास, समस्या, प्राथमिकता र यस क्षेत्रका अन्तर्राष्ट्रिय पज्ञानसमेतलाई मध्यनजर गरी अनुसन्धान, विश्लेषण र बहसमार्फत नीतिनिर्माणमा सहयोग पुर्याउनु यस इकाइको उद्देश्य रहेको छ।

३.४ समाजकल्याण तथा सामाजिक सुरक्षा एकाइ

सामाजिक सुरक्षा र न्याय, लैंगिक समानता तथा सामाजिक समावेशीकरणलगायत अपांगता भएका व्यक्तिहरूको सामाजिक सुरक्षा, गरिबी र बालबालिका, युवा, जेष्ठ नागरिक एवं अल्पसंख्यकहरुको समुदायहरूको आवश्यकता र सामाजिक संरक्षणलगायतका विषयमा यस इकाइले नीति अध्ययन गर्दछ।

डा. हरि शर्मा न्यौपाने, वरिष्ठ अनुसन्धानकर्ता

डा. गिरि राज शर्मा, अनुसन्धानकर्ता