केन्द्र १: आर्थिक तथा पूर्वाधार विकास नीति केन्द्र

आर्थिक तथा पूर्वाधार नीति अध्ययन केन्द्रले नेपाल सरकारका सम्बन्धित झेत्रका नीतिहरू, साझा सरोकार र हितका विषयहरूमा सरकारलाई सहयोग गर्दछ। सम्बन्धित विषयहरूमा प्रश्न गर्ने, प्रमाण सङ्कलन गर्ने, विश्लेषण गर्ने र अध्ययनमार्फत प्राप्त हुने निष्कर्षहरू व्यापक रूपमा प्रसार पनि गर्ने गर्दछ। यस केन्द्रअन्तर्गत निम्नानुसारका तीन एकाइहरू रहेका छन्:

१.१ आर्थिक विकास एकाइ:

आर्थिक वृद्धि, राजस्व तथा कर, सार्वजनिक खर्च, आन्तरिक तथा अन्तर्राष्ट्रिय व्यापार, लगानी वातावरण र वित्तीय संस्था, औद्योगिक विकास र अन्य आर्थिक विषयहरूमा अनुसन्धान गरी नेपाल सरकारको सार्वजनिक नीति प्रक्रियामा सहयोग पुर्याउनु यस एकाइको उद्देश्य हो। यस एकाइअन्तर्गतका अनुसन्धानहरूले नेपालका सार्वजनिक नीतिनिर्मातालाई सुसूचित गराउनुका साथै विश्वको अर्थतन्त्रसँग नेपालको अन्तर्क्रियामा सुधार ल्याउन सहयोग गर्दछन्। समयक्रममा देखापर्ने नवीनतम एवं जटिल आर्थिक चुनौतीहरूमा समेत प्रमाणमा आधारित भई प्राप्त हुने अध्ययनमार्फत आर्थिक विकल्पहरू उपलब्ध गराई सरकारका निकायहरूलाई राष्ट्रिय नीतिनिर्माणमा योगदान गर्दछ ।

१.२ वाणिज्य, वित्तीय तथा मौद्रिक नीति एकाइ:

यस एकाइअन्तर्गत आर्थिक वृद्धि, राजस्व, र कर प्रणाली, सार्वजनिक खर्च, आन्तरिक तथा बाह्य व्यापार, लगानी वातावरण, वित्तीय संस्थाहरू, औद्योगिक विकास र समस्टिगत आर्थिक पझहरूको अध्ययन हुन्छ र सोको आधारमा नीति समिझा सिफारिस गर्दछ ।

१.३ पूर्वाधार विकास एकाइ:

यस एकाइअन्तर्गत अध्ययनहरू स्थानीय र केन्द्रीय तहका पूर्वाधारको आधुनिकीकरणसँग सम्बन्धित विषयका राष्ट्रिय सार्वजनिक नीतिहरूमा केन्द्रित छन्। सडकमार्ग, रेलमार्ग, उड्डयन, पुल, सञ्चार, शिक्षा, हानिकारक फोहरलगायतको फोहर व्यवस्थापन, ऊर्जा, सिंचाइ र अन्य झेत्रगत विकाससँग सम्बन्धित विषयमा नीति अध्ययन यस एकाइअन्तर्गत हुने गर्दछ ।

डा. कपना खनाल, वरिष्ठ अनुसन्धानकर्ता ​​